ΛΕΠΤΟΜΕΡΕΙΕΣ AΡΧΕΙΟΥ

• 02. Χρηματοοικονομικός κλάδος και ασφάλειες

Η έχουσα αρμοδιότητες Κεντρικής Τράπεζας, Λαϊκή Τράπεζα της Κίνας (People’s Bank of China – PBoC) δημοσίευσε πρόσφατα το «Πρόγραμμα Ανάπτυξης Χρηματοοικονομικών Τεχνολογιών 2022-2025», το οποίο ακολουθεί τις γενικές αρχές του 14^ου Πενταετούς Προγράμματος της χώρας και στοχεύει στην περαιτέρω ανάπτυξη του κινεζικού τομέα χρηματοοικονομικών τεχνολογιών, αλλά και στην καθοδήγηση του ψηφιακού μετασχηματισμού των χρηματοοικονομικών υπηρεσιών της χώρας, κατά την προσεχή τετραετία.

Ο όρος «χρηματοοικονομικές τεχνολογίες» καλύπτει μια σειρά χρηματοπιστωτικών δραστηριοτήτων που βασίζοντας στην τεχνολογία, όπως π.χ. οι πληρωμές μέσω κινητού τηλεφώνου, οι ψηφιακές τραπεζικές υπηρεσίες και οι διαδικτυακές ασφαλίσεις. Επίσης, περιλαμβάνει και την ανάπτυξη και χρήση κρυπτονομισμάτων, κάτι που, όμως, έχουν απαγορεύσει οι κινεζικές αρμόδιες Αρχές.

Η ανάπτυξη του κινεζικού τομέα χρηματοοικονομικών τεχνολογιών διακρίνεται σε τρία (3) στάδια:

1. Αυτοματοποίηση χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών (1993-2004): Η PBoC και άλλα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα ξεκίνησαν την ψηφιοποίηση των τμημάτων υποστήριξης και των υπηρεσιών τους. Τυπικές εφαρμογές αυτού του σταδίου περιλαμβάνουν τις Αυτόματες Ταμειακές Μηχανές, τα τερματικά Σημείων Πώλησης, τα συστήματα βασικών συναλλαγών, τα συστήματα πιστώσεων, τα συστήματα εκκαθαρίσεων κλπ.
2. Ανάπτυξη διαδικτυακών χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών (2004-2016): Χρηματοπιστωτικά ιδρύματα και επιχειρήσεις διαδικτύου ξεκίνησαν να δημιουργούν διαδικτυακές πλατφόρμες, οι οποίες προσήλκυαν ολοένα και μεγαλύτερο αριθμό χρηστών, και να χρησιμοποιούν τεχνολογίες διαδικτύου για τον μετασχηματισμό των παραδοσιακών χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών, το σύνολο των οποίων ενσωματώθηκε σε ένα και μόνον δίκτυο. Κατά το στάδιο αυτό, παρατηρήθηκε ταχεία ανάπτυξη ορισμένων εφαρμογών όπως το άνοιγμα λογαριασμού αξιογράφων μέσω διαδικτύου, τα συστήματα διαδικτυακών τραπεζικών υπηρεσιών, η συμμετοχική δανειοδότηση από ιδιώτες και οι πληρωμές μέσω κινητού.

• Ανάπτυξη χρηματοοικονομικών τεχνολογιών (2016-σήμερα): Νέες αναδυόμενες τεχνολογίες, όπως τα μαζικά δεδομένα, η υπολογιστική νέφους, η τεχνητή νοημοσύνη και οι αλυσίδες συστοιχιών, ενσωματώνονται στις χρηματοπιστωτικές δραστηριότητες και τροποποιούν υφιστάμενα ή δημιουργούν νέα χρηματοοικονομικά προϊόντα ή/και υπηρεσίες, μειώνουν το κόστος των συναλλαγών και βελτιώνουν την αποδοτικότητα των συστημάτων. Αντιπροσωπευτικές εφαρμογές του σταδίου αυτού είναι η εκτίμηση πιστωτικού κινδύνου μέσω μαζικών δεδομένων, οι «ευφυείς» επενδύσεις και η χρηματοδότηση των αλυσίδων εφοδιασμού.

Σήμερα, οι χρηματοοικονομικές τεχνολογίες αποτελούν σημαντικό τμήμα της καθημερινότητας στην Κίνα. Μάλιστα, σύμφωνα με τον Δείκτη Υιοθέτησης Χρηματοοικονομικών Τεχνολογιών της Ernst & Young, ο ρυθμός υιοθέτησης καταναλωτικών χρηματοοικονομικών τεχνολογιών στην Κίνα άγγιξε το 87%, το 2019. Τούτο σημαίνει ότι, το 87% του ψηφιακώς ενεργού κινεζικού πληθυσμού χρησιμοποιεί τουλάχιστον μία υπηρεσία που βασίζεται στις χρηματοοικονομικές τεχνολογίες στην καθημερινότητά τους. Ο δείκτης αυτός αναμένεται να αυξηθεί, καθώς οι χρηματοοικονομικές τεχνολογίες θα καθίστανται περισσότερο προσβάσιμες στον αγροτικό πληθυσμό.

Σύμφωνα με τις προβλέψεις του Προγράμματος, η Κίνα έχει ως στόχο την δημιουργία ενός «ψηφιοποιημένου, ευφυούς, πράσινου και δίκαιου» τομέα χρηματοοικονομικών υπηρεσιών, ο οποίος θα μπορεί να στηρίξει την υλοποίηση στρατηγικών όπως η ανάπτυξη με βάση την καινοτομία, η ψηφιακή οικονομία, η αναζωογόνηση των αγροτικών περιοχών, η κορύφωση των εκπομπών άνθρακα και η επίτευξη ουδέτερου ισοζυγίου άνθρακα.

Ειδικότερα, ορισμένα βασικά σημεία του Προγράμματος είναι:

• Βελτίωση της ρυθμιστικής επίβλεψης: Μετά από μια περίοδο κατά την οποία οι ρυθμιστικές αρχές της κινεζικής κυβέρνησης ακολουθούσαν μια πολιτική μη παρέμβασης, σήμερα αποδίδουν ιδιαίτερη προσοχή στην διατήρηση των ισορροπιών μεταξύ της καινοτομίας στις χρηματοοικονομικές τεχνολογίες και στην νομοθετική ρύθμιση αυτών. Η ανάπτυξη της αγοράς εξακολουθεί να είναι επιθυμητή, όμως εντός συγκεκριμένου ρυθμιστικού πλαισίου και όχι ανεξέλεγκτα.

Το 2020, η Κίνα ξεκίνησε την διενέργεια ενδελεχών ελέγχων στον τομέα των διαδικτυακών χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών, ως αποτέλεσμα των οποίων ανεβλήθη η ύψους $ 37 δισ. Αρχική Δημόσια Προσφορά του Ομίλου «Ant Group». Επίσης, το 2021, η Κίνα ξεκίνησε μία ευρύτερη αντιμονοπωλιακή εκστρατεία κατά επιχειρήσεων τεχνολογίας μεγάλου μεγέθους και ενέτεινε την επίβλεψη των διαδικασιών συλλογής δεδομένων και προστασίας της ιδιωτικότητας, στον τομέα των χρηματοοικονομικών τεχνολογιών, με συνέπεια ηγέτιδες επιχειρήσεις του τομέα, όπως οι «Ant Group», «Tencent» και «Didi», να υποστούν υψηλά πρόστιμα και αυξημένους ελέγχους.

• Προστασία ιδιωτικότητας και δεδομένων: Στο Πρόγραμμα δίδεται ιδιαίτερη έμφαση στην προστασία της ιδιωτικότητας και των δεδομένων, ζήτημα το οποίο κυριάρχησε στο κινεζικό νομοθετικό προσκήνιο, καθ’ όλη την διάρκεια του 2021. Ειδικότερα, προβλέπεται η υιοθέτηση μιας σειρά υποστηρικτικών κανονισμών και πολιτικών, προκειμένου να εφαρμοσθούν οι προβλέψεις του Νόμου περί Κυβερνοασφάλειας, το Νόμου περί Ασφάλειας Δεδομένων και του Νόμου περί Προστασίας Προσωπικών Πληροφοριών, στον τομέα των χρηματοοικονομικών τεχνολογιών.
• Πράσινες και χαμηλού άνθρακα χρηματοοικονομικές τεχνολογίες: Τον Σεπτέμβριο 2020, ο Πρόεδρος της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας, κ. Xi Jinping, δεσμεύθηκε ότι η Κίνα θα επιτύχει κορύφωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, πριν το 2030, και ουδέτερο ισοζύγιο άνθρακα, πριν το 2060. Για την επίτευξη αυτών των στόχων, είναι απαραίτητη η προσαρμογή όλων των τομέων της κινεζικής οικονομίας, συμπεριλαμβανομένων των χρηματοοικονομικών τεχνολογιών.

Στο πλαίσιο αυτό, πλην της ενσωμάτωσης των χρηματοοικονομικών τεχνολογιών στις πράσινες χρηματοδοτήσεις, το Πρόγραμμα προβλέπει την δημιουργία πράσινων κέντρων δεδομένων και συστημάτων, με βάση προωθημένες τεχνολογίες, θέτοντας μάλιστα συγκεκριμένους στόχους για τις τιμές του δείκτη αποτελεσματικότητας χρήσης ενέργειας των κέντρων δεδομένων^[1]. Ειδικότερα, το Πρόγραμμα θέτει ως στόχο την επίτευξη τιμών του ως άνω δείκτη εντός του διαστήματος τιμών 1,3-1,5, την στιγμή που, σήμερα, οι τιμές του στα περισσότερα κέντρα δεδομένων της χώρας είναι υψηλότερες του 2,2.

• Δικαιοσύνη και συμμετοχικότητα: Μία από τις βασικές προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο κινεζικός τομέας χρηματοοικονομικών τεχνολογιών είναι η ασύμμετρη ανάπτυξη του, μεταξύ διαφορετικών περιοχών και πληθυσμιακών ομάδων. Το Πρόγραμμα επιχειρεί να αντιμετωπίσει την ως άνω πρόκληση, μέσω προβλέψεων που θα καταστήσουν τον τομέα πιο δίκαιο και πιο συμμετοχικό.

Επί παραδείγματι, στον τομέα των αγροτικών χρηματοδοτήσεων, προβλέπεται η επίτευξη αυτόματης συλλογής δεδομένων και η βελτίωση της ιχνηλασιμότητας, με την βοήθεια τεχνολογιών όπως το Διαδίκτυο των Πραγμάτων, η δορυφορική τηλεπισκόπηση και τα ηλεκτρονικά περιβλήματα (electronic enclosures). Με τον τρόπο αυτό, αυξάνεται και ο βαθμός διείσδυσης των χρηματοοικονομικών τεχνολογιών στις αγροτικές περιοχές.

Επίσης, για ειδικές πληθυσμιακές ομάδες, όπως π.χ. οι ηλικιωμένοι, τα άτομα με αναπηρία και οι μειονοτικές ομάδες, το Πρόγραμμα προτείνει την ανάπτυξη εφαρμογών που θα βελτιώσουν την προσβασιμότητα αυτών σε χρηματοπιστωτικά προϊόντα και υπηρεσίες, όπως π.χ. εκδόσεις εφαρμογών με μεγάλου μεγέθους γραμματοσειρά, φωνητικές εκδόσεις εφαρμογών και μεταφράσεις εφαρμογών σε μειονοτικές γλώσσες.

Παρά τις συνεχιζόμενες δράσεις των κινεζικών Αρχών κατά των επιχειρήσεων τεχνολογίας μεγάλου μεγέθους και τον εντονότερο έλεγχο του τομέα χρηματοοικονομικών τεχνολογιών, οι προβλέψεις του Προγράμματος αναδεικνύουν το γεγονός ότι οι χρηματοοικονομικές τεχνολογίες εξακολουθούν να κατατάσσονται μεταξύ των τομέων προτεραιότητος στην Κίνα. Είναι δε προφανές ότι, η Κίνα επιθυμεί να δημιουργήσει ικανό momentum για την επίτευξη σημαντικών βημάτων προόδου και την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας του τομέα, έως το 2025.

^[1] Ως Δείκτης Αποτελεσματικότητας Χρήσης Ενέργειας ορίζεται ο λόγος της συνολικής ποσότητας ενέργειας που καταναλώνει ένα κέντρο δεδομένων προς την ποσότητα ενέργειας που καταλήγει, τελικώς, στον υπολογιστικό εξοπλισμό του. Ιδανική τιμή του δείκτη θεωρείται η τιμή 1,0.