ΛΕΠΤΟΜΕΡΕΙΕΣ AΡΧΕΙΟΥ

• Οικονομικό Περιβάλλον
• Ενημερωτικά δελτία - Ειδήσεις
• Ενέργεια

Οι συνολικές ζημίες των κρατικών επιχειρήσεων παροχής ενέργειας Elektroprivreda Srbije (EPS) και Srbijagas κατά τη διάρκεια της περιόδου θέρμανσης 2021/2022 ανήλθαν σε περίπου 1 δισεκατομμύριο ευρώ και ενδέχεται να υποστούν ισόποση ζημία την επόμενη περίοδο, σύμφωνα με το Δημοσιονομικό Συμβούλιο. Είναι επείγουσα ανάγκη να αυξηθεί η τιμή της ηλεκτρικής ενέργειας, του φυσικού αερίου και της θέρμανσης κατά 15%-20%, 65%- 75% και 10%-40%, αντίστοιχα, ανέφερε.
Οι συνέπειες της κακής διαχείρισης της EPS και της Srbijagas επιδεινώθηκαν από την παγκόσμια ενεργειακή κρίση, η οποία αποκάλυψε επίσης τη μακροχρόνια εγχώρια κρίση των κρατικών ενεργειακών εταιρειών, αναφέρει το Δημοσιονομικό Συμβούλιο σε ανάλυση με τίτλο "Διαρθρωτικά προβλήματα του σερβικού ενεργειακού τομέα υπό το φως της παγκόσμιας ενεργειακής κρίσης: αιτίες, κόστος και πιθανές λύσεις".

Το ήμισυ των ζημιών, δηλαδή περίπου 500 εκατ. ευρώ, έχει ήδη καλυφθεί από τον κρατικό προϋπολογισμό με επιδοτήσεις για τη Srbijagas, ενώ τα υπόλοιπα 500 εκατ. ευρώ έχουν εξασφαλιστεί από την EPS, κυρίως με δάνεια.
Η EPS και η Srbijagas θα μπορούσαν να υποστούν αντίστοιχες απώλειες και τον επόμενο χειμώνα, εάν δεν εφαρμοστούν έκτακτα μέτρα, αναφέρεται στην έκθεση.

Οι απώλειες θα είναι πιθανότατα λίγο μικρότερες από 1 δισεκατομμύριο ευρώ, μοιρασμένες περίπου εξίσου μεταξύ EPS και Srbijagas, και δεν μπορούν να συνεχιστούν επ' αόριστον. Το Δημοσιονομικό Συμβούλιο προειδοποιεί ότι σε κάποιο σημείο το έλλειμμα θα γίνει μη βιώσιμο βάρος όχι μόνο για τις δύο εταιρείες, αλλά και για τα συνολικά δημόσια οικονομικά.

Ένας πρόσθετος κίνδυνος για τη Σερβία είναι ότι η σταθερή παροχή ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου κατά την επόμενη περίοδο θέρμανσης θα εξαρτηθεί και πάλι από τις διαθέσιμες υποδομές και τις πηγές ενέργειας από το εξωτερικό - οι οποίες δεν είναι εγγυημένες, σύμφωνα με την έκθεση.

Το Δημοσιονομικό Συμβούλιο πρότεινε αύξηση της τιμής του ηλεκτρικού ρεύματος κατά 15-20%, τόσο για τα νοικοκυριά όσο και για τις επιχειρήσεις, ως επείγον, αλλά όχι επαρκές μέτρο για την ανάκαμψη του EPS.

Η αύξηση των τιμών είναι οικονομικά δικαιολογημένη, διότι τα σημερινά τιμολόγια για τα νοικοκυριά είναι τόσο χαμηλά που ενθαρρύνουν την ανορθολογική κατανάλωση.

Η EPS επιβαρύνεται από υπερβολικό αριθμό εργαζομένων και κακή διάρθρωση των προσόντων τους, πολύ υψηλούς μισθούς για θέσεις εργασίας με γενικά προσόντα, ύποπτες περιπτώσεις δημόσιων συμβάσεων, χαμηλή τιμή ηλεκτρικής ενέργειας για τα νοικοκυριά (κάτω από το κόστος παραγωγής), μεγάλη περιβαλλοντική ρύπανση και καθυστέρηση στην ενεργειακή μετάβαση, αναφέρεται στην ανάλυση.

Η EPS λειτουργεί επίσης υπό ισχυρή πολιτική επιρροή, χρησιμοποιείται ως πηγή οικονομικών πόρων για την κάλυψη πολλών αποτυχιών της εγχώριας οικονομικής πολιτικής και ο ρόλος της επεκτείνεται ώστε να συμπεριλάβει κοινωνικούς στόχους, τόσο όσον αφορά τις χαμηλές τιμές ηλεκτρικής ενέργειας όσο και την απασχόληση.

Τα εν λόγω ζητήματα θα μπορούσαν να εμποδίσουν την αύξηση των εσόδων από την αύξηση της τιμής του ρεύματος να χρησιμοποιηθεί κατάλληλα, γι' αυτό και το Δημοσιονομικό Συμβούλιο πρότεινε προσωρινό πάγωμα των μισθών, αυστηρότερο έλεγχο των δημόσιων συμβάσεων και πολλές μεταρρυθμίσεις, οι οποίες, όπως λέει, πρέπει να ολοκληρωθούν μεσοπρόθεσμα.

Η περίπτωση της Srbijagas είναι διαφορετική επειδή το αυξημένο κόστος για την προμήθεια φυσικού αερίου πρέπει να αντικατοπτρίζεται στην τιμή του φυσικού αερίου και της θέρμανσης για τους τελικούς καταναλωτές.

Αντίθετα, οι σημαντικότερες κινήσεις για την EPS είναι να εφαρμόσει μεταρρυθμίσεις και να κάνει στροφή στη διαχείριση, και η αύξηση των τιμών είναι ένα συνοδευτικό μέτρο.

Η τιμή για τους τελικούς καταναλωτές πρέπει να προσαρμοστεί στην τιμή που καταβάλλει η Srbijagas για τις εισαγωγές

Η Σερβία εισάγει περισσότερο από το 90% του φυσικού αερίου που καταναλώνει, οπότε η τιμή για τους τελικούς καταναλωτές πρέπει να προσαρμοστεί με την τιμή εισαγωγής που καταβάλλει η Srbijagas, σύμφωνα με την έκθεση.

Η τιμή του φυσικού αερίου για τις επιχειρήσεις θα πρέπει να αυξηθεί κατά περίπου 75%, όσο δηλαδή αυξήθηκε σε άλλες χώρες της Νοτιοανατολικής Ευρώπης κατά το δεύτερο εξάμηνο του 2021, ενώ στη Σερβία παρέμεινε πρακτικά παγωμένη, καταλήγει το Δημοσιονομικό Συμβούλιο.

Η αύξηση για τα νοικοκυριά θα πρέπει να είναι 65%-70%, ενώ οι τιμές της τηλεθέρμανσης θα πρέπει να είναι 10%-40% υψηλότερες.

 MM-14.07.2022-Πηγή: Balkan Energy News