ΛΕΠΤΟΜΕΡΕΙΕΣ AΡΧΕΙΟΥ

• Οικονομική Πολιτική--Άλλο

           Οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στον Τουρισμό συζητήθηκαν στο συνέδριο με τίτλο «Είναι η κλιματική αλλαγή απειλή για τον Τουρισμό;», το οποίο διοργανώθηκε την Πέμπτη 19.10. τ.έ. στη Λευκωσία στο συνεδριακό κέντρο Φιλοξενία από το Υφυπουργείο Τουρισμού της Κύπρου και την Κυπριακή Πρωτοβουλία Βιώσιμου Τουρισμού, υπό την αιγίδα του Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας, κ. Ν. Χριστοδουλίδη.

            Κοινό συμπέρασμα όλων των προσκεκλημένων ομιλητών, επιστημόνων και εκπροσώπων αρμοδίων φορέων του δημοσίου και του ιδιωτικού τομέα ήταν ότι η κλιματική αλλαγή είναι άρρηκτα συνυφασμένη με τον τουρισμό, αφού οι υψηλότερες θερμοκρασίες, ο αυξημένος κίνδυνος πυρκαγιών, η αύξηση της στάθμης της θάλασσας, μεταξύ άλλων, παρακινούν τουρίστες να επιλέγουν άλλους προορισμούς. Οι δύο κύριες ομιλίες-παρουσιάσεις ήταν του Δρ. Χ. Γιαννακόπουλου, Διευθυντή Ερευνών στο Ινστιτούτο Περιβάλλοντος και Βιώσιμης Ανάπτυξης του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών και του Δρ Γ. Ζίττη, από το Κέντρο Αριστείας για την Κλιματική Αλλαγή και την Ατμοσφαιρική Έρευνα του Ινστιτούτου Κύπρου.

            Συγκεκριμένα, στην παρουσίασή του ο Δρ Χ. Γιαννακόπουλος, Διευθυντής Ερευνών στο Ινστιτούτο Περιβάλλοντος και Βιώσιμης Ανάπτυξης του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών ανέφερε ότι το κίνητρο των τουριστών για να επισκεφτούν νησιά όπως η Κύπρος διακυβεύεται από τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, όπως ψηλές θερμοκρασίες, κίνδυνος πυρκαγιών, κίνδυνοι για υγεία και βιοποικιλότητα. Ανέφερε ότι προβλέπεται ότι το 13% εργατικού δυναμικού στην Ευρώπη θα απασχολείται στην τουριστική βιομηχανία το 2027 από 11 % σήμερα, αλλά στην νότια Ευρώπη το ποσοστό είναι μεγαλύτερο, ενώ στην Κύπρο και Ελλάδα είναι 22-23%. Αναφέρθηκε σε έρευνα που έκαναν μεταξύ των τουριστών στην Κύπρο από Ελλάδα, Βρετανία, Σερβία και Ιταλία, σύμφωνα με την οποία το 98% είπε, ότι αν υπήρχαν περισσότερες μεταδοτικές ασθένειες στην χώρα θα επέλεγαν άλλον προορισμό. Στην ερώτηση αν χαθούν πολλά εκατοστά παραλίας, ή αν οι παραλίες είχαν χαθεί το 85% είπε ότι θα άλλαζε προορισμό, ενώ το 73% είπε ότι θα το έκανε αυτό αν οι θερμοκρασίες ήταν πολύ δυσμενείς. Αν υπήρχε έλλειψη νερού, 72% απάντησαν ότι θα επέλεγαν άλλο προορισμό και 68% είπε θα το έπραττε αν υπήρχαν πολλές δασικές πυρκαγιές. Ο κ. Γιαννακόπουλος συμπλήρωσε ότι, επειδή η Κύπρος βρίσκεται στην Ανατολική Μεσόγειo, η οποία είναι ένα hot spot κλιματικής αλλαγής, αναμένεται να αντιμετωπίσει μια σειρά δυσμενών επιπτώσεων στον τουρισμό εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής, αφού αναμένονται θερμότεροι χειμώνες, πιο πολλές ξηρασίες και πολύ περισσότερα και εντονότερα φαινόμενα. Σημείωσε ότι αυτό θα είχε ως αποτέλεσμα τη θερμική δυσφορία κατοίκων και τουριστών, ευπάθεια σε τροπικές ασθένειες, υποβάθμιση των φυσικών αξιοθεάτων, αλλά και την αύξηση των λειτουργικών εξόδων των ξενοδοχειακών μονάδων για κλιματισμό και ψύξη. Ανέφερε δε ότι ενδέχεται να χάσουν και έσοδα από την αύξηση της στάθμης της θάλασσας, λόγω της απώλειας μέρους της παραλίας. Σχετικά με τον δείκτη δυσφορίας, σημείωσε ότι σύμφωνα με το αισιόδοξο σενάριο, στην Κύπρο, ενδέχεται να αντιμετωπίζεται θερμική δυσφορία 100 μέρες τον χρόνο, ενώ στο απαισιόδοξο σενάριο, προς το τέλος του αιώνα, κοντά στο 2080 ενδέχεται τις μισές μέρες του χρόνου να υπάρχει θερμική δυσφορία. Το νότιο και ανατολικότερο κομμάτι της Κύπρου φαίνεται να είναι πιο ευάλωτα σε αυτές τις μεταβολές. Αν υπερθερμανθεί ο πλανήτης κατά 4 βαθμούς Κελσίου, Ελλάδα και Κύπρος θα απωλέσουν σημαντικά έσοδα, αφού θα μειωθεί η τουριστική ζήτηση μεταξύ 2% και 5% αναλόγως της αύξησης της θερμοκρασίας. Τέλος, αναφέρθηκε στη σημασία των κλιματικών υπηρεσιών, στο πως δηλαδή ο τουριστικός τομέας θα μπορούσε να πάρει μετεωρολογικές και κλιματολογικές πληροφορίες και να τις χρησιμοποιήσει για τη δική του δραστηριότητα, όπως ο δείκτης δυσφορίας, τον οποίον ο ίδιος παρουσίασε.

            Στη δική του ομιλία για την κλιματική αλλαγή στην Κύπρο και Ανατολική Μεσόγειο, ο Δρ Γ. Ζίττης, ερευνητής στο Κέντρο Αριστείας για την Κλιματική Αλλαγή και την Ατμοσφαιρική Έρευνα του Ινστιτούτου Κύπρου, είπε ότι κατά τις τέσσερις τελευταίες δεκαετίες η θέρμανση της περιοχής έχει ξεπεράσει αρκετά τον μέσο παγκόσμιο πλανητικό όρο και θερμαίνεται γύρω στους 0,4 βαθμούς Κελσίου ανά δεκαετία. Πρόσθεσε ότι υπάρχει τάση προς ξηρότερες συνθήκες και ότι το τέλος του προηγούμενου αιώνα ήταν η ξηρότερη περίοδος των τελευταίων 500 ετών για την περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου. Αντίστοιχη είναι και η βροχόπτωση στην Κύπρο. Σύμφωνα με δεδομένα των τελευταίων 120 χρόνων, τις τελευταίες δεκαετίες βλέπουμε μείωση των βροχοπτώσεων της τάξης 10%-15% σε σχέση με τις αρχές του περασμένου αιώνα. Ο Δρ. Ζίττης σημείωσε, επίσης, ότι όλες αυτές οι μεταβολές στην περιοχή είναι θεωρητικά κάτι φυσιολογικό, αφού στην ιστορία του πλανήτη υπήρχε πάντα μια μετάβαση από πιο ξηρές σε υγρές συνθήκες και από πιο θερμές σε πιο ψυχρές εποχές, αλλά αυτό που ανησυχεί ιδιαίτερα είναι ότι αυτή η σύγχρονη κλιματική αλλαγή συμβαίνει πολύ γρηγορότερα από ότι θα περίμεναν και δεν μπορεί να εξηγηθεί με κανέναν από τους άλλους φυσικούς παράγοντες, οι οποίοι επηρεάζουν το κλίμα, παρά μόνο αν ληφθούν υπόψιν οι εκπομπές θερμοκηπικών αερίων και ο ανθρώπινος παράγοντας. Σχετικά με μελλοντικές προβλέψεις, αναφέρθηκε σε δύο σενάρια, ένα αισιόδοξο, το οποίο είναι πολύ κοντά σε αυτά που προνοεί η Συμφωνία του Παρισίου, και ένα απαισιόδοξο, αν συνεχίσουμε με τους σημερινούς ρυθμούς. Στο αισιόδοξο σενάριο, αν ληφθούν έγκαιρα μέτρα η θερμοκρασία θα συνεχίσει να αυξάνεται για 1-2 δεκαετίες και μετά θα σταθεροποιηθεί σε πιο διαχειρίσιμα επίπεδα, ενώ προβλέπονται πολύ μικρές μεταβολές στην βροχόπτωση, και πολύ ηπιότερη θέρμανση. Στο απαισιόδοξο σενάριο, κατεύθυνση προς την οποία φαίνεται να κινούμαστε αυτή τη στιγμή, η θερμοκρασία ενδέχεται να συνεχίσει να αυξάνεται και στο τέλος του αιώνα να ξεπεράσει τους 4-4,5 βαθμούς Κελσίου. Το απαισιόδοξο σενάριο συνεπάγεται επίσης μείωση της βροχόπτωσης κατά 20%-30% σε σχέση με τα επίπεδα του προηγουμένου αιώνα και αναμένεται επιμήκυνση της ξηρής περιόδου κατά 4 περίπου μήνες. Προβληματίζει ιδιαίτερα και η αύξηση της στάθμης της θάλασσας, δεδομένου ότι οι περισσότερες από τις κρίσιμες υποδομές της Κύπρου, όπως αεροδρόμια, λιμάνια, ηλεκτροπαραγωγικοί σταθμοί, βρίσκονται κοντά στην θάλασσα. Ήδη παρατηρείται αύξηση στη στάθμης της θάλασσας, τάση, η οποία σύμφωνα με τον Δρ. Ζίττη, αναμένεται να συνεχιστεί τον αιώνα που διανύουμε, ξεπερνώντας ενδεχομένως και το μισό μέτρο. Με τα πιο απαισιόδοξα μοντέλα ενδέχεται να ξεπεραστεί το ένα μέτρο στη μέση αύξηση της στάθμης της θάλασσας. Ο Δρ. Ζίττης συμπλήρωσε ότι, τα ακραία φαινόμενα αναμένεται να είναι συχνότερα, εντονότερα ή μεγαλύτερης διάρκειας, και να επηρεάζουν την οικονομία, τη ζήτηση και παραγωγή ενέργειας, υδάτινους πόρους, βιοποικιλότητα, γεωργία και κτηνοτροφία, ανθρώπινη υγεία, μεταφορές, υποδομές, τον τομέα των ασφαλειών αλλά και τον τουρισμό. Η Ανατολική Μεσόγειος και η Κύπρος βρίσκονται στο επίκεντρο της κλιματικής αλλαγής και η περιοχή θερμαίνεται εντονότερα και γρηγορότερα από άλλες περιοχές του πλανήτη, ενώ παρατηρείται μια τάση προς αρκετά ξηρότερες συνθήκες. Τέλος, ο Δρ. Ζίττης εκτίμησε ότι αυτές οι αλλαγές μπορεί να περιοριστούν σημαντικά σε πολύ πιο διαχειρίσιμα επίπεδα για τον άνθρωπο αλλά και τα οικοσυστήματα, αλλά για να γίνει αυτό χρειάζονται πολύ αποφασιστικά και έγκαιρα μέτρα την επόμενη δεκαετία με στόχο τη μείωση των εκπομπών και συγκεντρώσεων θερμοκηπίων αερίων.